رئیس فدراسیون اتومبیل‌رانی وموتورسواری:خانم های مان در رالی آسیا برانند یک بمب خبری در دنیاست

مهتاب کثیری: اتومبیل رانی یکی از مهیج ترین ورزش های دنیاست که سالانه چشم های زیادی را معطوف خود می کند؛ با توجه به تبی که در این ورزش به وجود آمده و توانسته جزو صنایع ورزشی پر رونق باشد، بر آن شدیم تا گفت و گویی داشته باشیم با دکتر حمیدرضا مهرعلی، رئیس فدراسیون موتورسواری و اتومبیل رانی کشور.

*برای شروع می شود راجع به سیاست های فدراسیون و فاصله ای که این سیاست ها با برنامه‌ی دوره‌ی 4 ساله دارد توضیح بدهید؟

با نگاه اقتصادی به این حوزه، ما برای رسیدن به اهداف و سیاست های فدراسیون، می بایست یک سری از موانع قانونی همچون واردات تجهیزات ورزشی در حوزه‌ی موتور سواری و اتومبیل رانی را از سر راه برداریم. چرا که خودرو یک وسیله‌ی عمومی است و در حوزه‌ی ورزش نیز باید به همان دید به آن نگاه شود. در حال حاضر اگر خودرویی قصد تردد در شهر و شرکت در مسابقات را داشته باشد، می بایست از موانع قانونی بسیاری عبور کند. برای این منظور یک شرکت خدمات پس از فروش باید پس از اخذ مجوزهای لازم و عقد قراردادهای مختلف در خصوص تجهیزات خودرویی با شرکت های خارجی که خود یک پروسه‌ی 5/1 ساله را شامل می شود، نمایندگی ها و تعمیرگاه هایی را مهیا کنند و نام خود را به عنوان یک برند ثبت کنند و سپس خودروهای وارداتی را پلاک گذاری نمایند. حال مشکلی به وجود می آید ورود خودروهای سوپر اسپرت همچون لامبورگینی، فراری و ... است که چون استفاده‌ی عمومی ندارند، در نتیجه نمایندگی نیز برایشان موجود نیست. به جز این برندها ما برندهای دیگری را نیز داریم که نام شناخته شده ای ندارند و صرفا در مسابقات اتومبیل رانی استفاده می شوند. از همین رو مشکلات برای این دسته بیشتر است.

*ما قوانین وارداتی خاصی در حوزه‌ی خودرو ها در کشور داریم...؟

بلی؛ خودروها تا سقف cc 1600؛ البته زمانی که خودرو ثبت بشود و مراحل قانونی گمرک رو بگذراند. با این حال با مصوبه‌ی هیأت دولت یا لوایح مجلس، اجازه‌ی ورود برخی خودروها صادر می شود که این خود یکی از مشکلات قانونی محسوب می شود.

*به نظر شما می توانیم بگوییم که مسابقات ما با استانداردهای جهانی مطابقت دارد؟

خیر؛ به طور مثال، هم اکنون در مسابقات Race ایران، ماشین هایی همچون 206 و پراید شرکت می کنند و هزینه ای بالغ بر 40 میلیون تومان برای خودرویشان می پردازند؛ اما نه خودرو اون ایده آلی رو که باید باشه می شود و نه خودرو استاندارد جهانی داره و بیشتر لوکال هست.

*با توجه به نیاز مسابقات رالی به سرعت و موانع موجود، برای ورود خودروهای سرعتی به کشور چه برنامه ای دارید؟

لایحه ای را با هماهنگی وزارت ورزش تنظیم کرده ایم که پس از تصویب در هیئت دولت، وارد کنندگان می توانند پس از کسب تاییدیه از وزارت ورزش و فدراسیون اتومبیل رانی، خودروهای مورد نیاز رو بدون نیاز به نمایندگی وارد کند. اینگونه حتی اگر خودرو پلاک هم نشد مانعی به وجود نمی آید، زیرا خودرو تنها در پیست اجازه‌ی استفاده دارد.

*ایمنی و تجهیزات خودرویی را چگونه ارزیابی می کنید؟

ضعف ایمنی ما بیشتر در حوزه‌ی موتورسیکلت می باشد. واردات تجهیزات موتور همچون کمربند ایمنی، دستکش حرفه ای، گارد و به خصوص کلاه ایمنی که در واقع حافظ جان موتورسوار است و باید با 0% هزینه‌ی گمرک وارد شود در دسته‌ی کالاهای اولویت 10 قرار گرفته و با یک پله بالاتر از لوازم آرایشی در دسته‌ی کالاهای لوکس قرار گرفته. البته فدراسیون هم اکنون در حال تهیه‌ی بستری مناسب است تا ورزشکاران بتوانند با حداقل هزینه از تجهیزات روز موتورسواری و اتومبیل رانی استفاده کنند. برای این منظور فدراسیون در تدارک ثبت شرکتی برای پوشش تجهیزات ایمنی خودرویی است.

*برای عدم ایجاد رانت، خود فدراسیون مسئولیت ثبت را برعهده می گیرد؟

بله؛ وزارت ورزش نامه ای را می زند و تمام سهام شرکت به فدراسیون می رسد؛ آن شرکت وظیفه‌ی درآمدزایی مالیاتی را نیز دارد.

*در کشور ما مناطق آزادی همچون کیش، تبریز، رشت و... وجود دارد. چرا از این مناطق برای احداث پیست استفاده نمی شود؟

برنامه هایی برای این منظور صورت گرفته و ما این برنامه ها را در دو بخش رخدادهای تقویمی ورزشی همچون «رالی مهر» که رالی رسمی خاورمیانه است و بخش زیرساخت ها تدارک دیده ایم. در همین خصوص نماینده‌ی سازمان جهانی هفته‌ی گذشته جهت مسیر یابی و انجام سایر اقدامات لازم آمده بود و هم اکنون منتظر نتایج حاصله هستیم. با جهت گرفتن به سمت مناطق آزاد می توانیم از نظر مالی هم رشد داشته باشم.

*به احتمال زیاد خودروهایی را هم که میخواستید وارد کنید، در این مناطق راحت تر مجوز می گیرند؟

بله؛ ولی این عمومی نیست. ما به خاطر اینکه صرفا اونجا منطقه‌ی آزاد هست نمی توانیم اینکار را انجام دهیم. همین الان پیست پرند با مساحتی بالغ بر 1800 هکتار، تبدیل به منطقه‌ی ویژه‌ی اقتصادی شده و به علت کسب مجوز از هیأت دولت، ما نمی توانیم خودروها را وارد کنیم. البته اگر پیست فرمول 1 ش راه بیفتد، می توان تمام ماشین های روز دنیا را وارد آن کرد. تا کنون نیز 2 ماشین کوچک cc 1600 شرکت ایتکو (شرکت تحقیقاتی طراحی صنعتی خودرو وابسته به سایپا و ایران خودرو) وارد ان شده که البته پلاک نمی شوند. در «سرزمین ایرانیان» نیز که یک مجموعه‌ی کامل ورزشی، تفریحی، تجاری است و تمامی امکانات ورزشی در آنجا موجود می باشد بخش مربوط به اتومبیل رانی تا 5 ماه آینده مشغول به فعالیت می شود.

*برای میزبانی مسابقات هم برنامه ای دارید؟

تا چند سال آینده ما بخشی از مسابقات جهانی را می توانیم در کشورمان برگزار کنیم. در حال حاضر نیز چند لژیونر در سطح فرمول 3 داریم که در سطح جهانی هستند که اگر بتوانیم برایشان اسپانسر تهیه کنیم، می توانند به مراحل بالاتر نیز راه پیدا کنند. البته ما متاسفانه در حوزه‌ی قوانین رانندگی بین المللی در تاریخ اتومبیل رانی ایران هیچ شخص آگاهی را نداریم؛ یعنی نفر نخست مسابقات ایران، برای حضور در رالی خاورمیانه هم به مشکل می خورد. چون نه ماشینش استاندارد است و نه خودش با قوانین جهانی آشنا. در حال حاضر تنها خودرویی که در داخل کشور استاندارد لازم برای شرکت در مسابقات اتومبیل رانی را دارد L90 می باشد. ما اگر بتوانیم این استاندارد ها را به خوبی روی اتومبیل هایمان انجام دهیم، می توانیم در مسابقات، همچون دیگر کشورهای خارجی گروه های خودرویی را وارد مسابقات کنیم.

*در صحبت هایتان به ارتقای راننده ها توسط اسپانسر اشاره کردید. ممکن است بیشتر راجع به این موضوع توضیح بدهید؟

توجه داشته باشید؛ نقش اسپانسر تنها این نیست که یک ماشین برای شرکت در مسابقات تهیه کنند، بلکه راننده ها برای ورود به مراحل بالاتر باید در کلاس ها و دوره های تخصصی ویژه ای نیز شرکت کنند که هزینه و شرایط ورود به این دوره ها را اسپانسر بر عهده می گیرد.

*هزینه ها حدودا چه میزان هست؟

حدود 150 هزار پوند یا 600 میلیون تومان که شامل هزینه های کلاس، ماشین، تعمیرات، تجهیزات و... می شود.

*شرایط برگزاری مسابقات فرمول 1 را نیز داریم؟

ما مدیر برنامه ها و راننده هایی را داریم که می توانند برای برگزاری این مسابقات و رشد نام کشور در سطح جهان کمک کنند؛ با این حال شرایط برگزاری مسابقات فرمول 1 به سادگی نیست. برای مثال، کشور ترکیه پیست کاملا مجهزی را برای برگزاری مسابقات فرمول 1 دارد، ولی اجازه‌ی برگزاری این مسابقات را ندارد. هرچند که اگر فرمول 1 در ایران برگزار نشود نیز بستر بسیار مناسبی است برای تربیت و تعلیم رانندگان جهت راه یافتن به سطوح بالاتر. البته مسابقات فرمول 1 یک مسابقه‌ی صرفا ورزشی نیست. در واقع مافیایی است که تحت شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قرار می گیرد. به گونه ای دیگر، فرمول 1 یک مکان پولشویی شیک هست و حتی نیاز نداره که الزاما در پیست برگزار بشود. البته تنهاجایی که این مسابقات را در شهر برگزار می کند «مونت کارلو» هست. موسسه ای هم که مسابقات فرمول 1 را برگزار می کند FON  نام دارد که یک موسسه‌ی خصوصی است و زیر مجموعه‌ی FIA )فدراسیون بین المللی اتومبیل رانی) محسوب می شود.

*برای جذب اسپانسر بهتر نیست که از پخش تلویزیونی مسابقات هم بهره ببرید؟

پخش تلویزیونی داریم، ولی متاسفانه پخش زنده زیادی نداریم که خود این باعث می شود تا مسابقات کمرنگ تر جلوه کند؛ اما همین چند وقت پیش که وزیر ورزش آقای گودرزی سرزده به فدراسیون اومدند 6،5 شبکه آمدند و سخنرانی- شان را پوشش دادند. حال ما داریم همکاری های مشارکتی با شبکه های 3 و 6 انجام میدهیم تا بتوانیم بیشتر در حوزه‌ی اتومبیل رانی مانور بدهیم.

*کمی بحث رو عوض می کنیم و راجع به خطرات هیجان سرعت که به خصوص در میان جوانان شایع تر است، صحبت کنیم. سالانه جوانان بیشماری به خاطر این هیجان سرعت در خیابان ها کشته می شوند؛ حال فدراسیون اتومبیل رانی چه فعالیت هایی را در راستای کنترل این مورد انجام داده است؟

ببینید، سرعت لذت دارد، به شرطی که همراه با مهارت باشد. یکی از کاربردهای ورزش اصولا این است که سرعت عمل را افزایش می دهد. پس خود سرعت بد نیس و این خطر سرعت تنها در اتومبیل رانی نیست؛ بلکه شما اگر در مسابقه‌ی دو هم شرکت کنید و مهارت نداشته باشید، دچار حادثه می شوید. برای این منظور ما گواهینامه های مهارتی را طراحی کردیم که به طور مثال راننده پس از کسب گواهینامه‌ی پایه 2 در آزمون مهارتی شرکت می کند و مهارت رانندگی در شرایط جاده‌ی لیز و بارانی و ... را می بیند.

*یکی از مشکلات راهنمایی و رانندگی این است که کلاس هایی رو برای یادگیری رانندگی برگزار می کند و بعد داوطلب را به علت عدم مهارت در رانندگی رد می کند. سوال اینجا است که چه زمانی راهنمایی و رانندگی به ما مهارت یاد داده است؟ 

حال فدراسیون می خواهد با برگزاری کلاس های مهارتی، این مهارت رو به راننده ها بدهد.

*در قبال حضور در این کلاس ها، به فرد گواهینامه داده می شود؟

بله؛ یکی دیگر از طرح هایمان در همین زمینه برگزاری کلاس های مهارتی اجباری برای رانندگان خودروهای cc 3000 به بالا است که اینگونه فرد علاوه بر اینکه دارای مهارت رانندگی متناسب با خودروی خود می شود، بلکه به یک برجستگی در شخصیت که وجه تمایز وی با سایر راننده ها است می شود.

*فکر می کنید تا چه میزان تمایل به حضور در این کلاس های آموزشی وجود دارد؟ و فکر می کنید که اگر این کلاس ها رواج بیشتری پیدا کنند، چه اندازه از آمار حوادث کاهش پیدا کند؟

ما با وجود تحریم ها، طی 2 سال گذشته حدود 15000 خودروی سوپر اسپرت وارد کشور کرده ایم؛ از همین رو می توان گفت این تعداد از افراد در میان 36 میلیون شخصی که گواهینامه دارند، تمایل به آموزش و حضور در این کلاس ها را دارند و این میزان، رقم کمی نیست؛ زیرا هر کدام از این خودروها در حدود 1 میلیارد تومان قیمت دارند. هرچند که در این زمینه نمی توان آمار دقیقی داد، زیرا ما منابع آماری دقیقی نداریم و البته مربیان تعلیم دیده‌ی حرفه ای نیز برای آموزش این دوره ها وجود ندارد.

*این بحث شما تنها مختص افرادی است که خودروی سوپر اسپرت استفاده می کنند. در حالی که عشق به سرعت در شخصی که پراید هم سوار می شود وجود دارد؛ برای این دسته از اشخاص چه برنامه ای دارید؟

ببینید ما حتی اگر قوانین را استاندارد هم بکنیم نمی شود برای این دسته از اشخاص کار خاصی کرد؛ چرا که برای خرید یک خودروی متوسط مثل 206 باید در حدود 36 میلیون هزینه کرد و برای اینکه از سرعتش نیز استفاده کنیم باید در حدود 20 میلیون هزینه کنیم، خب این هزینه ها برای سرعت بیشتر در شهر معقول نیست؛ پس در حوزه‌ی شهر نمیشه. ولی ما برای افرادی که بخواهند وارد حوزه‌ی مسابقات بشوند تسهیلاتی را در نظر گرفتیم که بتوانند خودروهای مورد نظرشان را به صورت لیزینگ تهیه کنند.

*36 میلیون نفر گواهینامه دارند؛ چند درصدشان می توانند وارد حوزه‌ی اتومبیل رانی شوند؟

همه شان می توانند. ما می توانیم نیم ساعت کلاس نقشه خوانی برایشان بگذاریم و بعد مسابقه ای را تا کاشان برگزار کنیم. همه شان هم می توانند شرکت کنند و هیچ خطری ندارد. ما حتی مسابقاتی همچون رالی خانوادگی هم داریم که در کنار هیجان، آموزش و در کنار هم بودن را نیز با خود به همراه دارد.

*برای خانم ها چه برنامه هایی در نظر گرفته اید؟

ما وقتی که بتوانیم قوانین را استاندارد کنیم، می توانیم حتی خانم ها را هم وارد حوزه‌ی رالی های حرفه ای کنیم، به خصوص اینکه اگر این اتفاق بیفتد در حوزه‌ی خاورمیانه یک بمب بزرگ محسوب می شود. چون در جهان عرب هیچ خانمی حتی اجازه‌ی گواهینامه گرفتن را ندارند، ولی ما اشخاصی مثل «لاله صدیق» را داریم که در سطح جهانی فعالیت می کند.

*در حوزه‌ی موتور چه؟ خانم ها اجازه‌ی حضور می توانند پیدا کنند؟

ما همین الان هم مسابقاتی را داریم که خانم ها می توانند در آن موتورسواری کنند.

*برسیم به موتورسواری و بحثی که راجع به آلودگی هوا کرده بودید؛ به نظر شما می توانند خودروهای شارژی مشکل آلودگی هوا را رفع کنند؟

یکی از قسمت های اصلی در FIA، عبور و مرور هست که خود شامل 3 قسمت عبور و مرور، توریست و مسابقات می باشد. ما وظیفه داریم تا در قسمت عبور و مرور فعالیت هایی داشته باشیم؛ یعنی باید ایمنی، تجهیزات و ... را تضمین کنیم. هر چقدر کشورها بیشتر در این زمینه کوشش بکنند ف آن کشور آمار آلودگی هوای مطلوب تری دارد. در ایران 8 میلیون موتورسوار داریم که در سال حدود 4 میلیارد لیتر بنزین می سوزانند که در واقع هر موتور، 4 برابر یک خودرو آلودگی دارد. با اعطای تسهیلات در امر تجهیز و ایمنی به این اشخاص و جذب آنان توسط فدراسیون در واقع کمک به بهبود آلودگی هوا کرده ایم. سالانه حدود 3000 میلیارد تومان بابت دیه‌ی ناشی از تصادفات موتوری هزینه می شود؛ حال با آموزش و تجهیز موتورسوارها می توانیم این هزینه ها را کم کنیم. برای جذب این افراد هم می توانیم از تسهیلات متفاوت و جایزه‌ی موتور رایگان و ... استفاده کنیم. زمانی که آموزش را بتوانیم عمومی اش کنیم می توانیم حتی به خانم ها نیز گواهینامه‌ی موتور بدهیم. الان در ایران تنها یک خانم گواهینامه موتور دارد. زمانی که خانم ها بتوانند سوار موتور بشوند، کنترل رانندگی بیشتر می شود؛ زیرا غالبا مردان بیشتر مراعات خانم ها را می کنند. و حتی برای سهولت استفاده‌ی بانوان ما موتورهای سه چرخه را در نظر گرفته ایم. از دیگر کارها برای کنترل آلودگی هوا، تغییر سوخت از بنزین به برق یا دوگانه سوز کردن خودروها و موتورهاست؛ با برقی کردن موتورها سالانه 8 هزار میلیارد تومان در مصرف بنزین صرفه جویی می شود. برای این منظور، ما کارت های بانکی را برای موتور سواران در نظر گرفته ایم که مبلغی در حدود 50 هزار تومان در آن است؛ این کارت علاوه بر اینکه حاوی مبلغ یارانه‌ی بنزین ماهیانه است، در قرعه کشی بانک هم شرکت می کند و هر شخص اگر 3 سال عضو ثابت آن باشد یک موتور برقی رایگان می گیرد.

*الان کارتینگ های خصوصی مُد شده است! شما این کارتینگ ها را توصیه می کنید؟

بله؛ زیرا هم جنبه‌ی تفریحی و تجاری دارند و هم می توانند در حوزه‌ی آموزش و جذب در حوزه های حرفه ای کمک کنند.

*برای آخرین بحث می شود به حوزه‌ی گواهینامه های بین المللی بپردازید؟

برای گواهینامه های بین المللی مذاکراتی در اجلاس قطر شده و مذاکراتی هم در اجلاس لیختن اشتاین قرار هست برگزار بشه تا ما آفیس دوم کشور در صدور گواهینامه بین المللی در ایران بشویم.

*در پایان در خصوص رالی پاریس می شود توضیح بدهید؟

اواخر اکتبر قرار است که برگزار بشود و آن بخش از مسیر که از ایران میگذرد از مرز بازرگان آغاز می شود و از شهرهای تهران، قزوین، زنجان، آذربایجان، بندرعباس و کیش عبور می کنند. البته این یک مسابقه‌ی رالی حرفه ای نیست، بلکه یک مسابقه‌ی رالی - تور هستش.